Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια

Τι είναι;

Η Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια είναι απόρροια της ύπαρξης μη ρυθμιζόμενου σακχαρώδη διαβήτη και μια από τις κυριότερες αιτίες τύφλωσης στον Δυτικό κόσμο σε ηλικίες 35 - 70 ετών. Εμφανίζεται με χαρακτηριστικές αλλοιώσεις των αγγείων τα οποία αρχικά παρουσιάζουν μικρή διαρροή (αιμορραγία), μικρές αποφράξεις με αποτέλεσμα την ισχαιμία, και σε προχωρημένο στάδιο την ανάπτυξη παθολογικών νεοαγγείων στην επιφάνεια του αμφιβληστροειδούς. Η πιθανή ρήξη των νεοαγγείων στον βυθό μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία στο εσωτερικό του οφθαλμού, εντός του υαλοειδούς, ενώ σε πιο προχωρημένη μορφή της νόσου μπορεί να οδηγήσουν σε αποκόλληση αμφιβληστροειδούς και μη αναστρέψιμη απώλεια όρασης. Η ανάπτυξη νεοαγγείων στο πρόσθιο τμήμα του οφθαλμού μπορεί να προκαλέσει σοβαρής μορφής γλαύκωμα.

Ομάδες κινδύνου

• Ασθενείς με διαβήτη τύπου Ι (ινσουλινοεξαρτώμενος) σε ποσοστό 40%.
• Ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ (μη ινσουλινοεξαρτώμενος) σε ποσοστό 20%.

Παράγοντες κινδύνου

• Η πρώιμη έναρξη της νόσου με αποτέλεσμα την μεγαλύτερη χρονική διάρκεια αυτής είναι πολύ σημαντικός παράγων. Ασθενείς του τύπου Ι με έναρξη της νόσου κάτω των 30 ετών αναπτύσσουν διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια σε ποσοστό 50% εντός των 10 πρώτων ετών και σε ποσοστό 90% στα 30 έτη.
• Η καλή ρύθμιση της βασικής νόσου επίσης πολύ σημαντικός παράγων.
• Η συνυπάρχουσα αγγειακή βλάβη με την παρουσία αρτηριακής υπέρτασης και ταυτόχρονης νεφρικής προσβολής αποτελούν επιβαρυντικούς παράγοντες.

Τύποι διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας

• Η μη παραγωγική (υποστρώματος) αμφιβληστροειδοπάθεια: Αποτελεί την πρώιμη μορφή της νόσου. Εμφανίζεται με διαρροή αίματος ή υγρού από τα μικρά αγγεία του αμφιβληστροειδούς με αποτέλεσμα πάχυνση (οίδημα) και τον σχηματισμό εναποθέσεων που καλούνται εξιδρώματα. Σε αυτό το στάδιο και εφόσον το οίδημα και η ακολουθούσα ισχαιμία δεν έχει επηρεάσει την περιοχή της ωχράς κηλίδας η όραση δεν έχει επηρεαστεί. Το οίδημα είναι αποτέλεσμα της διαρροής αίματος από τα μικρά αγγεία ενώ η ισχαιμία οφείλεται στην απόφραξη αυτών.
• Η παραγωγική αμφιβληστροειδοπάθεια: Αποτελεί την εξέλιξη της νόσου με εκτεταμένη απόφραξη των φυσιολογικών αγγείων και την απότοκο μειωμένη αιμάτωση και ισχαιμία. Ο αμφιβληστροειδής αντιδρά με την δημιουργία νέων παθολογικών αγγείων που όμως δεν επαρκούν για αποκατάσταση της φυσιολογικής αιμάτωσης αλλά αντιθέτως προκαλούν πολλά προβλήματα με αιμορραγίες και ανάπτυξη ουλώδους ιστού και πιθανή ελκτική αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς. Οι κυριότερες συνέπειες της παραγωγικής φάσης είναι: Η ενδουαλοειδική αιμορραγία, έλξεις με η χωρίς αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς και το νεοαγγειακό γλαύκωμα λόγω επέκτασης των νεοαγγείων στην ίριδα.

Συμπτώματα

• Θάμβος οράσεως.
• Μυοψίες και φωταψίες.
• Απότομη απώλεια οράσεως.

Θεραπεία

Η νόσος αν μείνει χωρίς παρακολούθηση και θεραπεία οδηγεί στην τύφλωση. Η έγκαιρη έναρξη της κατάλληλης θεραπείας είναι πολύ σημαντική για το τελικό αποτέλεσμα.

Συνιστάται:

• Αυστηρή ρύθμιση του σακχάρου, της υπερλιπιδαιμίας, της αρτηριακής πίεσης και της καλής νεφρικής λειτουργίας μειώνει τον κίνδυνο.
• Συχνός οφθαλμολογικός έλεγχος τουλάχιστον ανά 6μηνο και σε περίπτωση παρουσίας σημείων διαβητικής βλάβης στον βυθό ανά 3μηνο.
• Αντικειμενική εκτίμηση της βαρύτητας και της εξέλιξης της νόσου με ειδικές εξετάσεις όπως η φλουοροαγγειογραφία, η Β - υπερηχογραφία, το OCT οι οποίες πρέπει να επαναλαμβάνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
• Εφαρμογή LASER: για την αντιμετώπιση του οιδήματος της ωχράς, της παραγωγικής αμφιβληστροειδοπάθειας και του νεοαγγειακού γλαυκώματος. Σκοπός η υποστροφή των νεοαγγείων αλλά και η πιθανή μελλοντική επανεμφάνιση τους. Δεν θεραπεύει την νόσο αλλά προλαμβάνει ή περιορίζει κάποιες από τις επιπλοκές της.
• Ενδοβολβικές ενέσεις αντινεοαγγειακών παραγόντων (αντι-VEGF) με πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα.
• Υαλοειδεκτομή (Βιτρεκτομή): Επιλέγεται για αφαίρεση και αντικατάσταση του αιμορραγικού υαλοειδούς αλλά και για ανατομική αποκατάσταση του αμφιβληστροειδούς σε περίπτωση ελκτικής αποκόλλησης.